Ratujmy Krywe! Zbiórka na remont cerkwi i dzwonnicy. Ta ostatnia może nie przetrzymać zimy [ZDJĘCIA, WIDEO]

Remont cerkwie w Krywem można także wspomóc głosując w kolejnej edycji konkursu „Nasz Zabytek”, uruchomionym przez Fundację Most the Most – organizację non-profit powołaną przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Konkurs dedykowany jest w tym roku m.in. dla województwa podkarpackiego. Im więcej zgłoszeń na zabytek tym większe szanse na jego zwycięstwo. Głosować można tylko do 23 maja br.

Uczestnicy konkursu mogą zgłaszać zabytki ze swojej okolicy, którym warto przywrócić świetność. Mogą też zaproponować, jak zwycięski zabytek może być wykorzystany przez lokalną społeczność. Zwycięski projekt uzyska od Fundacji Most the Most dofinansowanie nawet do 1 mln zł. Właściciel zabytku ma przeznaczyć pieniądze na jego rewaloryzację i dostosowanie do wybranej w konkursie funkcji społecznej.

W okresie międzywojennym wieś Krywe zamieszkiwało prawie 500 mieszkańców. Podczas II wojny światowej ludność ocalała, ukrywając się w pobliskich lasach. W 1945 roku oddział Ukraińskiej Armii Powstańczej spalił cześć zabudowań, a dwa lata później mieszkańcy zostali wysiedleni w ramach Akcji „Wisła”, a ich domy spalone. Przyroda zawładnęła tym terenem, a jednym z nielicznych śladów, że istniała tu niegdyś tętniąca życiem wieś pozostała cerkiew, która z biegiem czasu zamieniła się w ruinę.

W latach 2012/2013 wykonano prace zabezpieczające ściany cerkwi, ale porastające je drzewa powoli rozsadzają mury.

Ruiny cerkwi greckokatolickiej p.w. Św. Paraskewy to fragmenty trzeciej świątyni wybudowanej w 1842 r. na wzniesieniu znanym „Diłok”. Ikony pochodzące z cerkwi można oglądać w Muzeum Historycznym w Sanoku. Cerkwisko porośnięte jest lipami i jesionami i właśnie jedno z tych drzew spadło w tym roku na dzwonnicę, uszkadzając ją w znacznym stopniu.

Apel w sprawie ratunku dla zabytku, a szczególnie dzwonnicy, która może nie przetrzymać następnej zimy, wystosował w mediach społecznościowych Mirosław Piela, radny gminy Lutowiska i sołtys wsi Zatwarnica. W skład tego sołectwa wchodzi również Krywe.

Cerkiew wraz z dzwonnicą wpisana jest do gminnego rejestru zabytków. Gmina nie może jednak podejmować żadnych prac bez uzgodnień z konserwatorem zabytków.

– Dodatkowym problemem jest to, że na dzwonnicę nie ma dokumentacji, a goni nas czas. Drugi problem to brak środków, bo gmina ma w budżecie przeznaczonych 19 tys. zł na zabytki, a z mojej wiedzy wynika, że wykonanie samej dokumentacji na dzwonnicę kosztowałoby około 15 tys. zł – podkreśla Mirosław Piela.

Gmina stara się o pieniądze na ratowanie cerkwi. Złożyła wniosek do Polskiego Ładu, ale o ile świątynia może jeszcze poczekać, to prace przy dzwonnicy powinny być wykonane jeszcze przed przymrozkami, gdyż spore pęknięcie, które powstało pod wpływem upadku drzewa, może doprowadzić do zniszczenia budowli.

– Zamarzająca woda działa jak klin, który rozsadza dzwonnicę – dodaje radny.

W zeszłym tygodniu cerkwisko w Krywem wizytowali radni gminni. Padły dwie propozycje. Jedna, by czekać na pieniądze z Polskiego Ładu. Druga, by zrobić dokumentację i bez zwłoki przeprowadzić remont dzwonnicy, posiłkując się pieniędzmi ze zbiórki.