Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

W gm. Żurawica pamiętają o powstańcach styczniowych pochodzących z tego regionu [ZDJĘCIA]

OPRAC.:
Norbert Ziętal
Norbert Ziętal
W gminie Żurawica pamiętają o powstańcach styczniowych z tego regionu.
W gminie Żurawica pamiętają o powstańcach styczniowych z tego regionu. Agata Godos/UG w Żurawicy
Adolf Ebenberger oraz Leon Albert Klementowicz to powstańcy styczniowi, spoczywający na cmentarzach w gminie Żurawica. Pamięć o obu bohaterach podtrzymują władze i mieszkańcy Gminy Żurawica, pedagodzy miejscowych szkół i młodzież.

W tym roku obchodzimy 160. rocznicę powstania styczniowego. Z tej okazji w całej Polsce organizowanych jest mnóstwo wydarzeń mających na celu upamiętnienie bohaterów największego i najdłuższego w XIX w. narodowego zrywu w nadwiślańskim kraju.

- Gmina Żurawica również włączyła się do wspólnych obchodów. Wraz z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Żurawicy przystąpiliśmy do konkursu organizowanego przez „Niepodległą”. Nasz projekt „Powstanie Styczniowe 1863 – 1864” zyskał uznanie kapituły, dzięki czemu miejscowy GOK znalazł się w gronie beneficjentów Programu Dotacyjnego Biura Programu "Niepodległa" - informuje Agata Godos z Urzędu Gminy w Żurawicy.

W ramach zadania w gminie Żurawica zaplanowanych zostało szereg wydarzeń, w które krok po kroku włączane są kolejne grupy mieszkańców.

- Jednym z kluczowych punktów programu było odwiedzenie cmentarzy w Kosienicach i Żurawicy. To właśnie tam znajdują się mogiły naszych bohaterów. Uczniowie Szkoły Podstawowej w Kosienicach pod opieką nauczyciela historii Macieja Dudy oddali hołd Adolfowi Ebenbergerowi, składając na jego grobie kwiaty i zapalając symboliczny znicz. Spotkanie było okazją do przypomnienia sylwetki kosieniczanina (przez sporą część życia związanego również z Żurawicą). O jego życiu i zasługach opowiedział młodzieży niezwykle zaangażowany w odkrywanie meandrów lokalnej, nie tylko kosienickiej, historii Maciej Duda. A chwilę później, na cmentarzu w Żurawicy, uczniowie Szkoły Podstawowej nr 1 w Żurawicy pod skrzydłami Agnieszki Wojtaszek – nauczycielki m.in. historii oraz Anny Pstrąg-Fac – pedagoga szkolnego uczcili pamięć Leona Alberta Klementowicza - opisuje A. Godos.

Agnieszka Wojtaszek, opowiadając zebranym przy mogile powstańca o jego nierozerwalnych związkach z żurawicką ziemią, przytaczając fakty z jego bogatego, żołnierskiego życiorysu, przypomniała młodym ludziom o tym, iż to właśnie w ich rękach leży dbałość o płomień pamięci, który muszą nie tylko chronić przed zgaśnięciem, ale i przekazywać go dalej.

- Pamięć o naszej historii i jej – często bezimiennych i cichych – bohaterach to fundament naszej tożsamości narodowej. Nie wolno nam zapominać, że wolność, która jest dzisiaj naszym doświadczeniem, była dla wielu pokoleń szczytem marzeń i została okupiona najwyższą ceną - dodaje A. Godos.

W gminie Żurawica pamiętają o powstańcach styczniowych z tego regionu.

W gm. Żurawica pamiętają o powstańcach styczniowych pochodzą...

Sylwetki powstańców styczniowych z gminy Żurawica

Adolf Ebenberger – powstaniec styczniowy. Urodził się 24 października 1840 r. w Kosienicach. W młodości był praktykantem gospodarczym w dworze Stadnickich. Gdy w 1863 r. w zaborze rosyjskim wybuchło powstanie styczniowe, ruszył z Galicji, by jako ochotnik wziąć udział w walkach o ojczyznę. W czasie powstania służył jako szeregowy, w oddziale Mikołaja Nieczaja (lekarz z Dubienki) i Kazimierza Bogdanowicza (obaj dowódcy zostali w marcu 1863 r. rozstrzelani przez Rosjan). W potyczce pod Rudką 17 lutego 1863 r.został ranny. Następnie ze względu na stan zdrowia, skierowany został do rekwizycji żywności i ogłaszania odezw Rządu Narodowego. Niestety wkrótce został złapany przez Rosjan i aresztowany. Był więziony w Krasnymstawie, jednak z braku dowodów został wypuszczony na wolność.

Następnie wrócił w rodzinne strony. Przez lata był dzierżawcą dóbr w Żurawicy i Kosienicach. Hodował bydło rasy Ayrshire i Simentals, a później także owce rasy Cotswold. W 1907 r. zakupił w Pełkiniach trzyletniego konia i rozpoczął hodowlę ogierów. W tym samym roku u Adolfa Ebenbergera w Kosienicach powstała owczarnia zarodowa składającą się z 10 owiec i 1 tryka rasy Oxfordshirre.

Był społecznikiem działającym na rzecz rozwoju gospodarczego wsi i podniesienia poziomu rolnictwa i hodowli zwierząt. Należał do Cesarsko-Królewskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie. W nim działał w oddziale przemysko-mościsko-jaworowsko-bireckim. Został nawet wiceprezesem oddziału, ale w 1907 r. ze względu na chorobę złożył rezygnację. Celem towarzystwa było podniesienie krajowego gospodarstwa wiejskiego, a w szczególności chowu bydła, ogrodnictwa, pszczelnictwa, leśnictwa itp. Z ramienia towarzystwa w 1882 r. był członkiem Komitetu Wystawy Rolniczo Przemysłowej w Przemyślu. Odbyła się ona w dniach 31 sierpnia - 10 września 1882 r.

W latach 1887-1893 zasiadał w Radzie Powiatowej w Przemyślu jako członek z grupy posiadaczy większych majątków. Od 1889 r. aż do śmierci pełnił funkcję zaprzysiężonego rzeczoznawcy i szacownika na teren powiatu przemyskiego. Funkcję tę wykonywał dla Sądu Obwodowego w Przemyślu.

W dniach 1-31 lipca 1897 r. był delegatem na praktyczny i teoretyczny kurs nauki pszczelnictwa dla pięciu nauczycieli szkół ludowych, który odbył się w Ostrowie koło Przemyśla. W 1899 r. był członkiem komisji mającej urządzić konkurs maszyn rolniczych połączony z wystawą.

9 września 1902 r. rozpoczął swoim przemówieniem 10-dniowy kurs weterynaryjny w Przemyślu, zorganizowany dla 45 włościan z różnych miejscowości powiatów przemyskiego, dobromilskiego i mościskiego.

Zmarł 13 grudnia 1910 r. i został pochowany na cmentarzu w Kosienicach.

W 2021 r. dzięki działaniom pasjonatów i miłośników historii, nagrobek Adolfa Ebenbergera został wpisany przez Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej do ewidencji grobów weteranów, pod numerem 1321. Dało to możliwość ubiegania się o dofinansowanie na jego remont. Wniosek do IPN został złożony przez Urząd Gminy Żurawica w kwietniu 2021 r. Po jego pozytywnej ocenie zostało przyznane dofinansowanie i podpisana stosowna umowa. Prace przy renowacji nagrobka trwały w listopadzie i grudniu 2021 r.

Całość prac polegała na oczyszczeniu powierzchni nagrobka, uzupełnieniu ubytków i pęknięć, a następnie zabezpieczeniu powierzchni. Ponadto oczyszczone zostały fundamenty nagrobka, które zaizolowano przeciwko działaniom wilgoci. Wykonana została także renowacja tablicy nagrobnej, na której znajduje sie inskrypcja. Wokół nagrobka wykonano płytę odbojową i postawiono tablicę informacyjną. Od 2022 r. opiekę nad nagrobkiem przejęła społeczność Szkoły Podstawowej im. bł. ks. Bronisława Markiewicza w Kosienicach.

Leon Albert Klementowicz - na żurawickiej nekropolii pochowany jest urodzony w 1840 r. powstaniec styczniowy Leon Klementowicz. Pochodził z Królestwa Kongresowego, a dokładnie z Czyżowa w powiecie opatowskim guberni radomskiej (dziś w powiecie buskim). W powstaniu styczniowym jako szeregowy walczył pod dowództwem Mariana Langiewicza, Dionizego Czachowskiego i Aleksandra Taniewskiego Tetery. Brał udział w bitwach pod Staszowem, Suchedniowem, Wąchockiem i Smardzowicami. W tej ostatniej został wzięty do niewoli, gdzie zataił prawdziwe nazwisko i podał, że jest poddanym cesarza austriackiego. Skazany został na 3 lata robót publicznych w rotach aresztanckich i skierowany do roty kałuskiej, a następnie do budowy linii kolejowej Tuła – Smoleńsk. Po 3,5 roku został odstawiony do Krakowa, przyjął poddaństwo austriackie i prawdopodobnie żył pod nazwiskiem podanym władzom rosyjskim. Na pewno do swojego nazwiska wrócił po zakończeniu I wojny światowej, bowiem w 1923 r. otrzymał status weterana i stopień podporucznika. Zmarł w 1927 r.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: W gm. Żurawica pamiętają o powstańcach styczniowych pochodzących z tego regionu [ZDJĘCIA] - Podkarpackie Nasze Miasto

Wróć na sanok.naszemiasto.pl Nasze Miasto