Ród Ścibor-Rylskich herbu Ostoja, od wieków był wrośnięty w Ziemię Sanocką. Jego przedstawiciel, Zygmunt, urodził się w 1818 r. Jego rodzicami byli Franciszek (ur.1783, zm.1850) i Marianna ze Zbyszewskich (ur. 1789, zm. 1849). Bratem Zygmunta był Władysław Ścibor-Rylski, właściciel dóbr w Bukowsku.
Zygmunt w 1853 roku ożenił się z Józefą Tchorznicką, córką Jana i Kornelii, właścicieli Dąbrówki Polskiej, Dąbrówki Ruskiej, Sanoczka, Stróży Małych i Stróży Wielkich. Stadło zmarło bezpotomnie.
Zygmunt Ścibor-Rylski był członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego, w latach od około 1877 r. do około 1881 r. pełnił funkcję zastępcy członka wydziału powiatowego. Był również szacownikiem dóbr dla okręgu przemyskiego sądu obwodowego.
Zmarł 27 maja 1898 roku i został pochowany na cmentarzu w Dudyńcach. Józefa przeżyła męża o dziewięć lat i odeszła z tego świata w 1907 r., przed śmiercią przepisując majątek w Pisarowcach, Stróżach, Sanoczku i Dąbrówce dalekiemu krewnemu, Aleksandrowi Mniszek-Tchorznickiemu, prezesowi Sądu Apelacyjnego we Lwowie. Została pochowana w rodzinnej kaplicy grobowej na cmentarzu w Sanoku.
Nagrobek Zygmunta Ścibor- Rylskiego jest bezcenny pod względem historycznym i artystycznym, gdyż jego autorem był jeden z twórców rzeźb nagrobnych na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
Został wykonany z wapienia w 1871 r. przez rzeźbiarza Piotra Kozakiewicza, absolwenta rzeźby Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie, powstańca styczniowego. Piotr Kozakiewicz tworzył w Warszawie i Wiedniu, a w latach 1866-1872 był uczniem i współpracownikiem
Leopolda Schimsera, który wspólnie z Włochem Giovannim Zulianim prowadził przedsiębiorstwo kamieniarskie przy ul. Łyczakowskiej we Lwowie. Kozakiewicz kształcił się również u znanego i cenionego artysty Parysa Filippiego, twórcy wielu nagrobków na Cmentarzu Łyczakowskim. Sam Kozakiewicz również wykonywał rzeźby nagrobne, które stawiano na terenie tej nekropoli.
To właśnie z okresu lwowskiego pochodzi nagrobek Ścibor- Rylskiego, przedstawiający płaczkę pod krzyżem i aniołka. Niestety, upływ czasu, jak również warunki atmosferyczne spowodowały, że nagrobek był w stanie krytycznym i wymagał pilnej renowacji. Kamienne obramienie pola grobowego popękało i zapadło się. Kamienie na których posadowiona została rzeźba, również były spękane, a podstawa tak zapadła się w ziemię, że nagrobek odchylił się od pionu. Stan nagrobka groził upadkiem i kompletnym zniszczeniem.
Dlatego też Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Pobiedno, do którego przyłączyli się mieszkańcy Pisarowiec w gminie wiejskiej Sanok, postanowiło podjąć wysiłek renowacji nagrobka. Ostateczny koszt przywrócenia go do stanu pierwotnego wyniósł blisko 30 tys. zł, dlatego została utworzona zbiórka na portalu zrzutka.pl.
Do akcji przyłączył się Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Pobiednie, który od Fundacji Orlen w ramach programu „Czuwamy! Pamiętamy!” pozyskał dofinansowanie w kwocie 15 tys. zł. Dzięki zebranym wspólnie funduszom udało się nagrobek odnowić.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
