Ten grzyb rośnie na drzewach i możesz go zjeść. Jak smakuje i wygląda kurczak z lasu, czyli żółciak siarkowy?

Żółciak siarkowy to grzyb, który rośnie na drzewach. Jest też znany jako huba żółta, żagiew Rostafińskiego, żagiew topolowa, grzyb siarkowy, huba siarkowa.

Natomiast grzybiarze nazywają go kurczakiem, co pochodzi od angielskiej potocznej nazwy (chicken of the woods), ale też dobrze oddaje wygląd i smak grzyba.

Żółciak to huba , która przyrasta do pnia drzew. Zgodnie z nazwą ma intensywnie żółty kolor, czasem lekko pomarańczowy, jaśniejszy bliżej brzegu. Im starszy okaz, tym może być bledszy. Wygląd grzyba zmienia się z wiekiem. Młode są mięsiste, bulwkowate, formą mogą kojarzyć z solidną porcją niezbyt dobrze wymieszanej jajecznicy. Z czasem owocniki „wyciągają się”, cienieją i przybierają wachlarzowaty kształt (dość nieregularny). Najczęściej występują po kilka, kilkanaście ułożonych dachówkowato jeden nad drugim. Pod spodem kapeluszy znajdują się gęsto ułożone, drobne rurki, również w żółtym kolorze. Grzyby najczęściej nie mają widocznego trzonu.

Żółciak bywa opisywany jako grzyb jadalny warunkowo, niejadalny lub wręcz trujący. Kto ma rację? Wszystko zależy od wieku grzyba i sposobu obróbki. Bo jadalne i smaczne są tylko młode okazy i wyłącznie po obróbce termicznej. Na surowo grzyb jest trujący. Starsze okazy są niejadalne – stają się niesmaczne i twarde.

Uwaga: choć nie jest to potwierdzone, odradza się jedzenia żółciaków rosnących na cisach, a według niektórych źródeł – także na robinii akacjowej (tzw. akacji), ze względu na toksyczność tych drzew.

„Kurczaki” z drzew trzeba ścinać, kiedy są jaskrawożółte i mają bulwiasty kształt. Są wtedy miękkie i soczyste. Gdy zaczynają przybierać kształt wachlarzy, na zbiór jest zbyt późno. Zamiast nacieszyć się ich smakiem, zakosztujemy… tektury.

Żółciak siarkowy bezwzględnie wymaga obróbki termicznej! Grzyb należy gotować przez 15-20 minut w osolonej wodzie, a następnie ją odlać. Dopiero potem można go smażyć, dusić, marynować itp. Niektórzy przed obgotowaniem moczą „kurczaka” przez kilka godzin w mleku. Przed obgotowaniem dobrze jest grzyb pokroić na mniejsze kawałki, najlepiej takie, które trafią do naszego dania. Większe kawałki trzeba gotować dłużej.

Żółciaki trzeba oczyścić, bo mogą w nich trafić się zanieczyszczenia jak fragmenty gałązek, kory, ale bywają też robaczywe (szczególnie zaczerwione przez chrząszcza borzewkę).

Dowiedz się więcej: Dlaczego grzyby są robaczywe i czy można takie jeść? Jak się pozbyć robaków z grzybów i czy warto to robić? Sprawdź

Świeże okazy mogą mieć zapach siarki (zniknie po obgotowaniu), natomiast smak jest porównywany do białego mięsa kurczaka lub tofu.

Grzyb po obgotowaniu można po prostu usmażyć na maśle. Popularne są też kotlety czy też „nuggetsy”, czyli kawałki grzyba w panierce, smażone w głębokim tłuszczu. Żółciaka można też dusić, dodawać do innych potraw. Zmielony grzyb może być postawą „mielonych” lub pasztetów. Te grzyby, pokrojone w kawałki można również marynować, a także mrozić. Zawsze wcześniej obgotowane!

Żółciaki siarkowe rosną na pniach drzew, przede wszystkim liściastych, iglastych znacznie rzadziej. Czasem na sporych wysokościach. Można je spotkać na dębach, wierzbach, topolach, bukach, klonach, ale też drzewach owocowych. Te huby występują częściej w parkach i sadach niż lasach, lubią wilgotne środowisko, ale nie ograniczają się do niego. Można je napotkać nawet w miastach, czy na przydrożnych drzewach, jednak ze względu na zanieczyszczenia takich hub nie zbierajmy.
Warto wiedzieć, że te grzyby szkodzą drzewom – powodują brunatną zgniliznę drewna, niszczącą je „od środka”. Jeśli więc żółciaki pojawią się w naszym ogrodzie lub sadzie, to niestety nie jest to powód do radości, bo opanowane przez nie drzewa giną (choć potrzeba na to lat).

Polecamy: Te leśne grzyby urosną w ogrodzie! Sprawdź, jak „posiać” borowiki, koźlarze, kurki i maślaki. Sprawdź, ile kosztuje grzybnia i kiedy ją sadzić

Te grzyby pojawiają się przez dłuższy czas, bo od kwietnia/maja do października. Najwięcej jest ich wiosną, ale około września często następuje drugi wysyp „kurczaków”.

Żółciak siarkowy wygląda dość charakterystycznie. Jednak teoretycznie można go pomylić z innymi hubami, takimi jak:

• murszak rdzawy – ma brązowo-żółty kolor i rośnie u podstawy drzew lub na korzeniach (niżej niż występują żółtaki). To grzyb niejadalny;
• wachlarzowiec olbrzymi – młode mogą być żółtawe, ale najczęściej są przebarwione na brązowo; występuje nisko na drzewach oraz na korzeniach najczęściej drzew liściastych; młode są jadalne;
• jodłowica górska – owocniki za młodu żółtawe, potem beżowo-brązowe, rośnie u podstawy drzew, prawie zawsze na jodłach, rzadziej świerkach; to grzyb pod częściową ochroną, niejadalny;
• zębniczek północny – rosną podobnie jak żółciaki, jednak młode okazy są kremowe, żółkną z czasem. Mają charakterystyczne kolce pod kapeluszem. To grzyb niejadalny.

Uwaga: powyższe opisy są ogólne i nie mogą służyć do identyfikacji grzybów. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony przez nas okaz jest jadalny, nie zbierajmy go, a już na pewno nie jedzmy. Identyfikację można potwierdzić na dobrych grupach grzybiarskich w social mediach, ale najpewniejszym sposobem jest identyfikacja u grzyboznawcy, np. w lokalnym sanepidzie.

Wybrane źródła
Orłowski, J., Praktyczny atlas grzybów, Warszawa 2019
Żółciak siarkowy, lukaszluczaj.pl
Żółciak siarkowy, LeśneWW